نماهای دوربین: از نظر زاویه دوربین
در مقاله قبل به معرفی نماهای دوربین از نظر اندازه سوژه پرداختیم، در ادامه با نمای دیگر دوربین از نظر زاویه آن آشنا خواهیم شد. نماها به ما کمک می کنند تا حس و حال حاکم بر صحنه را به راحتی به بیننده انتقال دهیم. بنابراین با شناخت هر نما و ویژگی های آن می توانیم منظور خود را بهتر بیان کنیم.
نماهای دوربین بر اساس زاویه ای که دوربین نسبت به خط افق دارد به صورت زیر تقسیم بندی می شود:
- زاویه همطراز چشم – Eye level
- زاویه دید از بالا – High Angel
- زاویه دید از پایین – Low Angel
در فیلم برداری و عکاسی، هر زاویه ایی روایتگر بخشی از یک داستان است. زاویه دوربین بر ظاهر ، احساس و مفهوم آن داستان تأثیر می گذارد. عکاسان و سازندگان فیلم این موضوع را می دانند و زاویه ها را آگاهانه، برای شکل دادن و افزایش تأثیر کار خود انتخاب می کنند. دانستن چگونگی و چرایی ایجاد این زوایا می تواند به تازه کارها کمک کند تصاویر یا فیلم های جذاب تری بسازند.
1- زاویه هم طراز چشم – Eye level
زاویه سطح چشم متداول ترین زاویه در ثبت فیلم و تصویر است. در این حالت دوربین به گونه ای قرار گرفته است که سوژه بدون اینکه چشمهایش را به سمت بالا یا پایین حرکت دهد بتواند مستقیماً به لنز نگاه کند. زاویه هم سطح چشم از نظر احساسی خنثی است و می تواند به مخاطب، در ارتباط با موضوع کمک کند.
2- زاویه چشم پرنده – Bird’s Eye
نمای چشم پرنده نمایی است که از یک نقطه مرتفع گرفته می شود. همانطور که از نام خود آن مشخص است ، دیدی مشابه آنچه که پرندگان هنگام پرواز می بینند ، ارائه می دهد. از این زاویه دوربین برای بزرگی مقیاس محیط و حرکت استفاده می شود.
گرفتن این نما در گذشته بسیار پرهزینه بود و به کمک جرثقیل یا هلی کوپتر گرفته می شد به همین خاطر فیلمسازان کمی از آن استفاده میکردند. ولی امروزه به لطف هلی شات و کوادکوپتر امکان ضبط شات هوایی برای خیلی ها فراهم شده است. نمای چشم پرنده، جزء نماهای بسیار جذاب و تاثیرگذار است.
3- زاویه بالا ( دوربین سرپایین ) – High Angle
دوربین بالاتر از سوژه قرار گرفته و جهت دید از بالا به سمت پایین (سوژه) است. این نما سوژه را ضعیف، کوچک، حقیر و ترسو نشان می دهد.
4- زاویه پایین ( دوربین سربالا ) – Low Angle
دوربین پایین تر از سوژه قرار گرفته و جهت دید از پایین به سمت بالا (سوژه) است. این نما بر خلاف High Angle، سوژه را مسلط، قدرتمند و حتی تهدید کننده نشان می دهد.
5- زاویه کج – Dutch Angle
این نما با کج شدن دوربین حاصل می شود بنابراین خط افق دیگر تراز نیست. این نما خردمندانه استفاده می شود و می تواند دیدگاه غیرمعمول یا چشمگیری را ارائه دهد. اگر در استفاده از آن زیاده روی شود ، می تواند بینندگان را عصبانی کند!
6- زاویه دید چشم – Point of View) POV)
نمایی که صحنه را از چشم کاراکتر می بیند و عمدتا در بیان روایت ها به کار می رود. برای دستیابی به این نما ، دوربین با دقت کنترل می شود تا از حرکات و دید بازیگر تقلید کند. به عنوان مثال برای نمایش یک صحنه از چشم بازیگر که به ساعت مچی خود نگاه می کند ، از نمای POV استفاده می شود و آنچه را که چشم شخصیت می بیند برای مخاطب نشان می دهد.
7- نمای از روی شانه – Over The Shoulder Shot
نمایی که از بالای شانه یک کاراکتر، سوژه را نشان می دهد و معمولا شامل شانه، پشت سر و گردن کاراکتر شود. این نما معمولا در گفت و گوها به کار می رود ، زیرا هر دو شخصیت را در صحنه حفظ می کند در حالی که هر بار روی یکی تمرکز می کنید.
